Hangt jouw doelgroep ook aan je lippen (of beter gezegd: aan je pen)? Spatten de positieve vibes van je teksten af? En snapt iedereen ook direct wat je bedoelt? Als tekstschrijver wil je dat je klanten je teksten verslinden. Dat ze weer uitkijken naar je nieuwste blog en dat ook iemand anders dan je moeder je teksten leest. Je bereikt dit effect met een vlotte schrijfstijl. In dit artikel leer je in no-time vlotte teksten te schrijven. Zo maak jij zelfs het meest stoffige onderwerp sexy.
I think timid writers like them [passieve teksten] for the same reason timid lovers like passive partners.
Ik moest hier wel om lachen, maar ik kan me voorstellen dat passief schrijven veilig aanvoelt. Je hebt namelijk geen echte actie in je zin. Als je niet zeker in je schoenen staat, zoek je vaak naar veiligheid. In dit geval dus passief schrijven. Als je actief schrijft kom je veel zelfverzekerder over. Daarnaast leest de tekst prettig en vlot.
Kijk bijvoorbeeld eens naar de onderstaande zinnen:
- Mijn eerste reis alleen zal altijd door mij herinnerd worden als het moment toen ik besmet raakte met het reisvirus.
Snapt iemand deze zin überhaupt?
- Ik raakte besmet met het reisvirus toen ik voor de eerste keer alleen reisde; het was onvergetelijk.
Ah, dat klinkt al veel beter! Nu begrijpen we tenminste wat er staat.
Je raadt het al: de eerste zin is passief. Het onderwerp doet in deze zin niets. Dit maakt de zin omslachtig en vaag. In de tweede zin is het onderwerp (ik) actief. Zo geef je de zin gelijk veel meer leven.
Tip 2: Schrijf zoals je spreekt
Als je schrijft zoals je spreekt, maak je je teksten veel meer eigen. Je teksten passen zo beter bij elkaar en bij jou. Daarnaast zijn je teksten zo veel begrijpelijker. Spreek je normaal met veel straattaal? Dan zou ik dit wel achterwege laten. Tenzij dit natuurlijk bij je doelgroep past.
Tip 3: Schrijf positief
Positieve taal heeft een positieve impact op je hersenen. Je wilt natuurlijk dat mensen een positieve vibe krijgen van je teksten, want dan gaan ze ook positief over jou en je bedrijf denken. En blije mensen kopen! Zorg daarom dat je negatieve woorden zoveel mogelijk omvormt naar iets positiefs. Bij negatieve woorden denk ik bijvoorbeeld aan:
- Niet;
- Afgewezen;
- Mislukt;
- Nooit;
- Slecht;
- Probleem;
- Onmogelijk.
Ik heb hiervoor een handig ezelsbruggetje: tegenover iedere niet staat een wel en voor ieder probleem is een oplossing. Je gaat je dus focussen op wat er wel kan en hoe je het probleem kunt oplossen. Gewoon een kwestie van omdenken dus. Kijk bijvoorbeeld eens naar deze zinnen:
Ik ben niet beschikbaar in het weekend of de avonden.
Klinkt erg bot en onaardig, toch?
- Je kunt me doordeweeks overdag altijd bereiken.
Ah, wat fijn!
- Er zijn problemen met je account: je gegevens zijn onvolledig. Ik kan pas voor je aan de slag gaan, als alles is ingevuld.
Poeh, streng hoor.
- Ik kan bijna voor je aan de slag gaan. Ik heb alleen nog niet al je gegevens. Wil je deze invullen?
Ja, tuurlijk!
Tip 4: Ambtelijk taalgebruik
Ambtelijk taalgebruik heet niet voor niets ambtelijk; je ziet het veel terugkomen in berichten van de overheid. Het is vaak erg formeel en een beetje omslachtig. Gelukkig kun je deze woorden gemakkelijk omvormen:
Aan de hand van -> Met
Aanvankelijk -> Eerst
Betreffend -> Over
Conform -> Volgens
Derhalve -> Dus
Desalniettemin -> Toch
Desondanks -> Toch
Gaarne -> Graag
Omtrent -> Over
Op het gebied van -> Op, over, voor
Toentertijd -> Toen
Wederom -> Weer, opnieuw
Er zijn natuurlijk nog veel meer voorbeelden van ambtelijk taalgebruik te vinden. Veel mensen gebruiken ambtelijk taalgebruik (en vakjargon) om te laten zien hoeveel ze weten over een bepaald onderwerp. Vaak werkt dit eerder andersom. Zo zei Albert Einstein:
If you can’t explain it simply, you don’t understand it well enough.
En dat is zeker waar.
Tip 5: Toekomende tijd
Toekomende tijd herken je aan hulpwerkwoorden zoals zullen. Zo’n werkwoord ondersteunt een ander werkwoord, maar heeft zelf geen functie. Meestal kun je zo’n werkwoord prima weglaten:
Ik zal je morgen bellen voor het vrijblijvend kennismakingsgesprek.- Ik bel je morgen voor het vrijblijvend kennismakingsgesprek.
De laatste versie leest veel prettiger. Zie je zullen in je tekst staan? Vraag jezelf dan af: Is het hier echt nodig? Negen van de tien keer kun je het hulpwerkwoord weglaten en leest de zin gelijk prettiger.
Tip 6: Maak het menselijk
Als je echte mensen gebruikt in je tekst, dan maak je je tekst herkenbaarder, levendiger en persoonlijker. En dat wil je! Zo kun je een informatieve blog afwisselen met eigen ervaringen, meningen of citaten.
Tip 7: Wissel lange en korte zinnen af
Soms zie ik teksten met veel lange zinnen. Vaak snap ik dan aan het eind van de zin niet meer wat ik in het begin heb gelezen. Een tekst met alleen maar korte zinnen leest ook niet fijn. Het voelt dan net alsof ik weer in groep 3 zit. Wissel daarom korte met lange zinnen af.
Tip 8: Wissel het beginwoord van de zinnen af
Wanneer ik als kind een verhaal vertelde, begon ik vaak iedere zin met ‘en toen’. In een tekst ziet dit er echt een beetje gek uit. Wissel daarom het beginwoord van de zin af, dan blijft je verhaal interessant.
Tip 9: Schrijf vanuit de jij-vorm
We communiceren tegenwoordig veel informeler. Daarom kun je in veel online teksten prima ‘jij’ gebruiken. Ik gebruik eigenlijk alleen ‘u’ als het bij de doelgroep past. Denk hierbij bijvoorbeeld aan oudere mensen, de koning of de paus. ‘Men’ gebruikte ik eigenlijk alleen tijdens mijn scriptie, omdat we daar geen persoonlijke voornaamwoorden (jij, ik, hij, zij, wij, u) mochten gebruiken. Echt een drama om je verhaal dan interessant te houden. Ik vind men ook een heel suf en nietszeggend woord, maar dat is persoonlijk. In de meeste teksten kun je ‘men’ vervangen door ‘u’ of ‘jij’.
Top 10: Varieer in woordkeuze
Dat vind ik echt superleuk. Bam! Twee van mijn stopwoorden in één zin. Iedereen heeft stopwoordjes. Het is ook goed om deze af en toe in je teksten te zetten, want zo maak je je teksten ook meer eigen (denk aan tip 2). Maar zorg wel dat je je bewust bent van je stopwoorden, zodat je deze goed en gedoseerd kunt gebruiken.
Als ik een tekst schrijf, dan zitten er vaak bepaalde woorden in mijn hoofd. Ik kan dan ineens niet meer op goede synoniemen komen. Gelukkig heb je een redder in nood: Synoniemen.net. Zo kun je je woorden afwisselen en blijft je tekst spannend.